tekst hansgroeneboer.nl nieuws 34

Onder invloed van Financiële druk: Uitdaging in contextueel management

Economie van wederkerigheid komt steeds meer onder de aandacht. Economische resultaten worden in grote mate bepaald door de kracht en de onmacht in de samenwerking. Onder financiële druk van generaties is de focus in organisaties vaak geweest op geld verdienen. Logisch, na een beurscrisis in 1932 en een daaropvolgende tweede wereldoorlog waarin de volledige economie ruim 20 jaar onderuit was gehaald. Pas in 1952 kwam de economie weer enigszins op gang. We leven nu in een tijd waarin zich een andere focus aandient.

Twee mannen die hierin in de afgelopen jaren wetenschappelijk baanbrekend werk verrichten zijn hoogleraar Theologie en economisch denken, Paul van Geest en hoogleraar Relational economics, values and leadership, Lans Bovenberg.

In een samenspel waarin wetenschappelijke richtingen elkaar ontmoeten en versterken, vertellen zij over nut en noodzaak van Theologie voor economen. Er is behoefte aan een groter verhaal dan alleen zoveel mogelijk geld verdienen., aldus deze heren in hun verhaal in het Erasmus Magazine van december 2019.

Ik zou in alle bescheidenheid de uitdaging aan willen gaan, om niet alleen te focussen op de dialoog tussen de theologie en de economie, maar om daar andere entiteiten naast de zetten, de psychologie, de systeemtheorie en de relationele ethiek. Juist het afbakenen van terreinen en vervolgens het ontmoeten van de verschillende entiteiten, kan ontzettend veel opleveren voor een nieuwe samenleving. Een pleidooi voor de economie van de wederkerigheid!

Ontologie onderzoekt en beschrijft de eigenschappen, of breder: het zijn van het geheel van dingen, "entiteiten" waarvan aangenomen wordt dat ze bestaan of beter: zijn. De klassieke ontologie probeert, op grond van hun eigenschappen, de entiteiten vervolgens in te delen in fundamentele categorieën. Daarom wordt de ontologie soms ook wel 'categorietheorie' genoemd (Wikipedia)

De uitdaging van het contextuele management is vooral gebruik maken van de kracht van het verschil op basis van deze ontologie. In de wetenschappelijke discussies kunnen we grote stappen maken, als we meer open zouden staan voor de wet van de wederkerigheid. Alles wordt bepaald in relatie tot de ander! Als ik, ik mag zijn, mag jij ook jij zijn! Als jij en ik elkaar ontmoeten, komen we echt tot ons doel. Daarbij mag jij, jij blijven en ik, ik! Een kracht in samenwerking, behoud van eigenheid! Een belangrijke stelling die in de vorige eeuw al omarmd werd door mannen als Levinas en Buber. Zij vroegen als eerste wetenschappers al aandacht voor de kracht van de verschillen.

De contextuele benadering richt zich op drie belangrijk gebieden in het menselijk bestaan. Waar komt ik vandaan, waar ben ik nu en hoe kan ik verantwoordelijkheid nemen voor een toekomst. Wat kunnen we leren van de geschiedenis, wat nemen we mee als kostbaar erfgoed en wat laten we achter?

Daar waar geld en inkomen, bepalend en sturend waren voor het hebben van een arbeidsrelatie is een nieuwe generatie veel meer bezig met opbrengsten als, hoe kan ik van betekenis zijn en welke waarde kan ik toevoegen. Hoe krijg ik erkenning voor mijn investeringen en wat levert samenwerken op voor mijn persoonlijke groei?

Bovenberg: Geld vormt de belangrijkste sociale innovatie ooit. Het heeft namelijk te maken met vertrouwen in wederkerigheid, wat de basis biedt voor beschaving. Maar soms wordt geldt inderdaad gezien als doel in plaats van middel, waardoor het juist veel kwaad kan aanrichten. Dat is het grote gevaar. (EM, december 2019)

Juist door het harde werken van vorige generaties, hebben we een economische groei en welvaart, bereikt waardoor ruimte ontstaan is om concreter na te denken over de zin van het bestaan. We staan hierbij op de schouders van onze voorouders. Hoe onrechtvaardig zou het zijn een oordeel te hebben over wat zij niet konden geven?

Dankzij de investering van vorige generaties is er ruimte voor nieuwe vragen ook in organisaties en in de samenleving. Hoe komen mensen tot betekenis en waar vinden we reden van bestaan? Als werkgevers antwoord kunnen geven op dergelijke vragen zullen zij hun werknemers motiveren. Als de politiek antwoorden zou vinden op deze vragen, bouwen zij ook weer aan het vertrouwen van een natie.

De economie van de wederkerigheid gaat over ruimte bieden en rekening houden met elkaars belangen. Billijkheid en rechtvaardigheid zijn daarbij relationele, ethische thema’s waar we juist als contextueel werkers op focussen. Samen zoeken naar de waarde die ieder mens en iedere entiteit in zich heeft. Juist door elkaar zichtbaar te maken, om ruimte te bieden voor elkaars werkelijkheid, deze te omarmen door open vragen te stellen en oprechte interesse in de wereld van de ander. Kijk eens door het raam van de ander!

Een pleidooi voor de kracht van de verschillen. Waarbij ik de regel mee zou geven voor elke lezer van dit artikel
interessant dat jij anders bent